Nasuh Mahruki

Sevgili Yedikule Dostları,
Gönüllü muhabirimiz Tolga Öztorun bu ay sizler için, doğaya aşık olan K2 ve Everest'e tırmanan ilk Türk dağcı, AKUT başkanı Nasuh Mahruki ile sohbet etti.

Bu ayki konuğumuz sayın Nasuh Mahruki

→ Nasuh Mahruki kimdir ?

Ali Nasuh MAHRUKİ, 21 Mayıs 1968'de İstanbul'da doğdu, ilk ve orta öğrenimini Şişli Terakki Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1992 yılında Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi'nden mezun oldu. Dağcılıkla 1988 sonlarında, isim babalığını ve üç yıl boyunca başkanlığını yaptığı Bilkent Üniversitesi Doğa Sporları Topluluğu'nda - DOST - tanıştı. Yazar, fotoğrafçı ve profesyonel sporcu olan Mahruki, dağcılık, mağaracılık, yamaç paraşütü, aletli dalış, motor sporları, yelken ve bisiklet sporları yapmaktadır. Arama Kurtarma Derneği - AKUT kurucu üyesi ve başkanı, Ulusal Güvenlik ve Stratejik Araştırmalar Derneği - UGSAD, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi, Sualtı Araştırmaları Derneği - SAD, Gezginler Kulübü ve Türk Eğitim Derneği - TED üyesidir. Bahçeşehir Üniversitesi'nde üç yıl "Takım Çalışması ve Liderlik" dersi vermiştir ve bu konularda motivasyon seminerleri düzenlemektedir

( www.nasuhmahuki.com )

→ Yakın gelecekte bizim bilmediğimiz planlar var mı ?

Everest'e oksijensiz çıkmak gibi bir hayalim var. Bunu en geç üç yıl içinde yaparım herhalde.

Esas yelkenli bir tekne ile bir Dünya Seyahati hayalim var. Biraz daha uzun soluklu bir proje bu. Ne zaman olur bu bilemiyorum. Bu seyahat sanıyorum ki üç veya dört yıl sürer. Ama ben o kadar uzun süre hayattan kaybolmak istemiyorum. Bu proje başladığında AKUT başkanlığını bırakmam gerekiyor. Görevde kalmam sorumsuzluk olacaktır.

→ Nasuh Mahruki'nin doyumsuzlukları var mıdır ?

Halen hayatta yapmak istediğim bir çok şey var. Hayatın kendisine henüz doyamadığımı itiraf etmek isterim. Daha bir çok şey yapmak istiyorum ve yapabileceğime de inanıyorum. Hayata dört elle sarılıp bir çok şeyi içinize doldurmaya çalışan insanlardan iseniz ancak başarılı oluyorsunuz. Hayatın içinde bir seyirci değilim. Çok net olarak söylemeliyim ki başrol oyuncusu olmak istiyorum. Zor veya kolay hayatımın kurgusunu kendim kurmak istiyorum.

→ Hayatınızı paylaştığınız hayvanlarınızı bize anlatır mısınız ? Bir röportajınız da kaplumbağadan fareye köpekten kediye bir çok hayvan beslediğinizi okumuştum, çocukluğunuzda hayvanların hayatınızdaki yeri neydi ?

Dört köpeğim var. Babam da özellikle köpeklere çok düşkündü , ben doğduğumda da babamın bir köpeği vardı. Rubi adında çok güzel bir hayvandı. Doğduğumdan itibaren hayvanlar ile hep ilişkim vardı. Yaradılış itibarı ile doğa ve hayvanlara hep düşkün bir yapım var. Çocukluğumda bir çok hayvan besledim. Biz Etiler'de büyükbabamın yaptırdığı büyük bir evde oturuyoruz. Bu sebeple bir çok hayvan besleme şansım oldu. Kertenkeleden tavşana, köpekten kaplumbağaya kadar çok hayvanım oldu. Hayatım boyunca hayvanlar ve doğa ile çok güzel iletişim kurdum. Şimdi ise 2 tanesi İstanbul'da iki tanesi Fenike'deki evimizde köpeğimiz var. Köpeği bir canlı olarak çok seviyorum. Dostluğundan ve sıcaklığından da hep çok zevk alırım. Hayatımın her döneminde en az iki köpeğim oldu.

→ Sizin için arama köpeği, sizi hedefe götüren bir araç mı yoksa ekip arkadaşı mı ?

Arama köpeği bizim elimizdeki arama seçeneklerimizden bir tanesi, enkaz altındaki bir kazazedeyi veya kaybolmuş birini bulmak için kullanabileceğimiz bir seçenek. Bildiğimiz başka bir çok seçenek var.

Mesele can kurtarmak olunca hedefe en doğru, en hızlı ve en maliyetsiz ulaşmanın yolu ne gerektiriyorsa o seçeneği kullanıyoruz. Bu işin çözümünde arama kamerası olabilir, ses yükseltici cihaz olabilir veya bu bir köpekte olabilir. Bu söylediklerim işin arma kurtarma sırsındaki boyutu, ama onun ötesinde köpek bir canlıdır. Biz anlamasak ta duyguları olan bir varlıktır.

Gerekli durumlarda onlar ile ilişkilerimiz bir kazma - kürek gibi, bir kırıcı gibi değil de duyguları olan bir varlık gibi veya fazlası gibi sorumluluk gerektirir. Arama köpeği enkaza girdiğinde yüz tane aramacı çıt çıkarmadan bekler. Görev geldiğinde başrol oyuncusu olacak kadar da olumlu bir rolü olan canlıdır bizler için.

→ Bir arama kurtarma görevlisi enkazda çalışırken aklından neler geçer ?

Zor bir soru bir çok kişi farklı şeyler düşünebilir. Biz kurtarma esnasında olaya tam bir problem çözme gibi düşünüp, problemi nasıl çözeriz diye bakarız. Benimde en çok çekindiğim durum ise triaj yapmak zorunda kalmak. Karşılaştığınız problem benim ilkem ve kabiliyetlerim ile çözebileceğim bir problem değilse durum içinden en çok insan hangi konularda yardımcı olabilirim diye bakıyorum. Bunu yapabilmek içinde bazen birilerini göz ardı etmek gerekiyor. Elinizde hastane koşulları olsa, çok özel teknik ekipmanlar olsa bile çıkaramayabilirisin. Elindeki imkanlara göre önceliklerini sıralama işi triaj dır. Bu durumda çok ağır ve zor kararlar almak gerekiyor. Nitekim benimde en çok zorlandığım şey budur. Bu tür kararlar verirken biz işimize duygularımız karıştıramayız. Ben kendi adıma yaptığım hiçbir işe duygularımı karıştırmadığımı söyleyebilirim.

Başlangıç noktası olarak , karşımızdakinin acısını ve yaşadığı zorluğu anlayabilmek, o empatiyi kurmak çok önemli. Ancak o zaman onun sorumluluğunu yerine getirebilirsiniz. Yani enkazın dışındaki kişi gibi algılayamayız, bir annenin çocukları veya eşi içerideyken biz sadece üçüncü bir şahısız. Biz ona insan olarak değer verdiğimiz için en çok insana en çok faydayı sağlamak üzere çalışmalarımızı kurguluyoruz. Bu sağlıklı olandır. Onun ötesinde bu insanların da acılarını yüklenirsek biz çok karışırız.

→ AKUT'un çalışma prensibi nedir ?

Paraprofesyonel diye bi kelime vardır, amatör ruhla ama profesyonel yaklaşımla işini yapmaktır. Bizde öyle yapmaya çalışıyoruz .

→ Akut'un ağırlıklı çalıştığı konular nelerdir ? Yani sadece deprem odaklı bir kuruluş mu AKUT ?

AKUT dağcılık ve doğa sporlarında ve doğal afetle de can kaybına odaklı bir kuruluş. Çok geniş bir çalışma alanı var. Bu kadar geniş çalışma alanına sahip başka bir sivil toplum kuruluşu Türkiye'de yok, Dünyada bile olduğunu zannetmiyorum. Ekipler genelde uzmanlaşma ile hareket ederler. Dünya'da ne gerekiyor ise ona göre kuruluyorlar ama Türkiye'de biz çok geniş afetler yaşıyoruz. Biz ülkemizde boşlukları dolduruyoruz. Sırf bu yüzden on ayrı ekip kurduk farklı coğrafi bölgelerde farklı ihtiyaçlara odaklı. Her bölgedeki ihtiyaca göre hizmet veriyor. Orman yangınından depreme, kaya tırmanışından, sel felaketlerine bir çok konuda hizmet veriyoruz. İnsanların gözünde bu çok yönlülük sayesinde saygı görüyoruz.

→ Organ nakli, Genç Akut, Anadolu ile el ele, kan bağışı, 5000 Çanta gibi sosyal içerikli projelere imza atıyorsunuz . Bunca kurtarma çalışmasının yanında bunlara da emek harcıyor olmanız çok güzel. Bunun sırrı ne ?

Bu işin sırrı AKUT Gönüllülerinde yatıyor. AKUT ‘un misyonu ve vizyonunu benimseyerek çalışan gönüllüler , toplum içinde birlikte yaşama kültürünü , başkaları içinde sorunluluk duyma , aktif vatandaş olmayı başarmış sosyal insanlar bir aradalar . Çok farklı insanlar ile bir aradayız. Bu projeler kendi kendine ortaya çıkıyor. Bu konular çağdaş insanın taraf olması gereken konular.

→ AKUT'u AKUT yapan Deprem sonrası aktarılan bağışlar mı? gönüllü gücünüz mü? Bu konuda AKUT un bugün geldiği noktada ihtiyaçları nelerdir?

AKUT'u AKUT e yapan ilkelerine bağlılığı ve buna taviz vermeyen tavrıdır. AKUT'un kasasına bakıldığında çok parası olmadığı görünüyor. AKUT'un para anlamında gücü yok ama değerleri çok kuvvetli. Bu değerlerimizi tartışmaya bile açamayız. 2000 ve 2005 yılı bağış ortalamasına baktığımızda yıllık ortalama 125.000 YTL dir. Ortalama aylık 10.000 YTL ile bunlar başarılmıştır.

Kurtardığımız insan sayısı toplamda 743 kişi , dolayısı ile sahip olduğumuz güç en büyük kazancımızdır.

En öncelikle ihtiyacımız nakit desteğidir. Bizim nitelikli ekip desteğimiz var. 650 gönüllümüz var. Fakat bu paralara karşı bu kadar iş yapıyoruz birileri sürekli birileri tekerimize çomak sokmaya çalışıyor. Bunlar ile de uğraşıyoruz. Sivil Savunma Genel Müdürlüğü son üç yıldır bizi yurt dışı operasyonlara yollamama kararı almış, RTUK ile mahkemeliyiz, sekiz aydır reklamlarımızı yayınlatmıyor, bir yandan da bunlarla da boğuşuyoruz. Maalesef ülkemizde çekemezlik durumu var. Biz vatanımızı seviyoruz. İşimizi yapıyoruz. Her şeyi kendi gücümüz ile yapıyoruz.

→ Akut Eğitimlerinden, seminerlerinden kimler faydalanabilir ? Bu eğitimlerin içerikleri nelerdir ?

AKUT'un eğitimleri ve seminerleri var bunları birbirinden ayrı tutuyoruz. Seminerler sadece bilgi amaçlı olup , birkaç sat içinde belli bir konunun konuşulduğu ortamlardır. Eğitimler ise daha uzun sürüyor ve her ikisini de düzenliyoruz. Acil durumlar ve afetler konusunda seminerler de düzenliyoruz. Bu acil durumlarda çalışacak ekipler için eğitimler de düzenliyoruz. Karşımızdaki kurumun ihtiyacına göre konular belirliyoruz.

AKUT'un şu andan sonraki en önemli misyonu , acil durumlar için bilgiyi üreten , yayan ve paylaşan kurum olmaktır. Bu yüzden bu eğitimlere ve seminerle çok önem gösteriyoruz.

→ Türkiye Dağcılık Federasyonu ile igili görüşlerinizi öğrenmek istiyorum. Başkanlığa adaysınız sanırım ?

Bu enteresan süreç iki hafta önce başladı. Adaylık benim aklımda yoktu. Ama ortada öyle bir tablo var ki bu olaya şimdi el atmazsam dört sene daha mevcut sorunlara ve hatta katlanarak çoğalacak. Buna dur dememiz gerektiği için, mevcut koşullarda buna en uygun kişi ben olacağım için adaylık üzerime kaldı. Sonuçta tabandan çok güçlü bir birliktelik çıktı ortaya, kuvvetli bir harekat başladı, bu seçimi yapmak zorunda kaldık. Kazanamamaktan ziyade bu işin altından kalkabilip kalkamayacağımı düşünüyorum. İnsanlar ellerini bu taşın altın koyacaklar mı ? Ben kaybedeceğimi düşünmüyorum. 10 Aralıkta seçme gerçekleşecek.

→ Profesyonel dağcılık nedir?

Profesyonel dağcı, aslında yaptığı işten para kazanan kişi oyluyor. Ama dağcılık konusunda bunun birkaç yöntemi olabilir. Dağ rehberliği, ben bunu yapmıyorum. Daha çok profesyonel destek alarak dağa çıkıyorum. Antarktika'ya çıkmak, Everest'e çıkmak gibi, K2 ye çıkmak gibi, benim profesyonelliğim bu yönde.

→ Yurt içi yada yurt dışında herhangi bir tırmanışınızda size eşlik eden köpekli bir ekip oldu mu? Arama köpeği eğitimi almış olması bu tırmanışı yapabilmesinde etkenlerden miydi?

Köpekler genelde tırmanış için çok uygun fiziksel yapıya sahip değiller ama birkaç kez oldu. Mesela Colorado tırmanışında bir arama kurtarma köpeği bizler ile 1400 metrelik dağa çıktı.

→ AKUT un köpekleri depremi haber veriyor diye düşünenler bile olabiliyor ? Sizce AKUT'u Köpekli Arama Grubu yeterince biliniyor mu? Eğitimlerinin süresine oranla operasyonel faydalarını kıyaslar mısınız?

Henüz öyle köpekler yetiştiremedik, belki ilerde ? AKUT'un Köpekli Arama Grubu AKUT'un çok tanınan dış yüzlerinden birisidir. İnsanlar köpekleri sempatik buluyorlar. Birçok şeyi başaran köpekler insanları heyecanlandırıyor. Bu ekibimiz 09-12 yaş grubu için düzenlediğimiz GENÇ AKUT projesinde de yer alıyorlar. Köpekler ve çocukların iletişim kurmasını sağlıyoruz. Dışa açık gösterilerimizde Köpekli Arama Grubu gelip becerilerini sergiliyorlar. Çok bilinen bir yönümüz.

Köpekli Arama Grubu olmazsa olmaz ve işimizi çok kolaylaştıran bir bölümdür. Özellikle geniş arama yaparken köpek gibi bir seçiminizin olması, olyı çok rahatlatıyor. Köpeğin koku hassasiyeti, ciddi bir yükümüzü üzerimizden alıyor. Bizim bütün derdimiz verimlilik.

→ AKUT'un içindeki Köpekli Arama Grubu'na ne kadar yakınsınız ?

Şahsen çok yakın değilim.

→ Operasyondan kurtarılan hayvanlar oluyor mu ? bunlar ile ilgili operasyonlarda veteriner hekim bulunuyor mu ? Bu hayvanların akıbeti ne oluyor ?

Bizim için yaşam kutsaldır. AKUT'un kurtardığı sanırım otuzun üzerinde hayvan var. Kedi, köpek, kartal, eşek gibi sayabiliriz. Bizim var oluş sebebimiz can kurtarmak. Bu can bir insana ait ise elbetteki önceliğimizdir, ama başka bir cana ait ise yine ordayız. Operasyonlarda Köpekli Arama Grubu yok ise yanımızda maalesef ki veteriner Hekim olmuyor yanımızda.

→ Sizce barınaktaki sahipsiz köpeklerden de arama kurtarma köpeği olabilir mi ?

Bunun ile ilgili Ankara'da Çankaya Belediyesi ile güzel çalışmalar yaptık. Barınak köpeklerinin bir kısmı sosyalleşme aısında eğitildi, ama Arama Kurtarma Köpeği olma özellikler daha farklı bir şey. Sahibinin köpekle birlikte çalışarak çok ciddi bir emek vermesi gerekiyor.

→ Evsiz hayvanlar için sizce neler yapılmalı ? ve siz neler yapıyorsunuz ?

Bence tek yol kısırlaştırmadır. Sokak hayvanlarının sayısının artmaması için bence tek yol budur. Itlaf etmek çok gaddarca ve insani olmayan bir yoldur. Bizler Osmanlı döneminden bu yana sokak köpekleri ile birlikte yaşamaya alışkınız. Çağ başka bir tarafa gidiyor. Bundan yirmi sene sonra bu kadar sokak köpeği ile birlikte yaşayamayız. Bu yüzden belediyelerin sağduyulu politikalar ile bu çözümü kısırlaştırma ile bulmalarını doğru buluyorum. Bir hayvanı öldürme hakkına sahip değiliz. Eğer doğruysa hayatınız bizler ile yaşamasına izin vermemiz gerekiyor. Onun üreyip başka hayvanlar doğurmasına engel olabiliriz. En akıllıca çözüm budur.

→ Yedikule Hayvan Barınağı'nı hiç ziyaret ettiniz mi ?

Hayır ziyaret etmedim.

→ Biz sizi en kısa sürede misafir etmek isteriz.

Olur tabi gelirim söz.

→ Kürk giyilmesi ve ticareti ile ilgili neler düşünüyorsunuz ? Siz kürk içeren tekstil ürünleri kullanıyormusunuz ?

Ben hayvan içeren hiçbir ürünü satın almam. Çocukluğumdan bu yana bırakın kürkü , deniz kabuğu bile satın almam. Evimde bir tane bile hayvan ürünü bulamazsınız.

→ Şimdi size bazı kelimeler söylemek istiyorum. Sizde yarattığı çağrışımları öğrenmek istiyorum.

Zirve : Hedef

Güç : Çok tehlikeli. Gücü kime verdiğiniz çok önemli ben güce saygı duyarım.

Köpek : Sadık ve hoş bir dost.

Yardım : Herzaman

Afet : Allah korusun

İktidar : Çok önemli. Gücün kaynağıdır.

Ekip : Olmazsa olmaz

Lidelik : Doğru lideri seçmek çok önemli. Bir değeler kültürüdür. Kimi lider olarak seçeceğimizi bilmek çok önemlidir. Unsurları bir arada taşıyan kişidir.

Kurtarma : Keşke daha çok olsa

Barınağımızdaki 2000 minik dostum adına size sonsuz teşekkürlerimi sunarım. En kısa sürede sizi barınağımızda ağırlamak isteriz.

Konuğumuz: Nasuh Mahruki
Muhabirimiz: Tolga Öztorun

01/12/2006